یک تجربه متفاوت در دانشگاه تهران

امروز نخستین کلاس درسی من  با عنوان "مدیریت استراتژیک" در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران به صورت الکترونیک و آنلاین با حضور هفت دانشجو، استاد و دستیار فنی ایشان برگزار شد. یک تجربه خوب و متفاوت بود. البته من قبلا در کلاس های آموزش زبان فرانسه، تجربه حضور در این نوع کلاس ها را داشتم اما امکانات و فضای دانشگاه تهران در این زمینه اصلا قابل مقایسه با تجربه های قبلی من نیست.

  استاد با استفاده از قلم نوری یا هر روشی که صلاح بداند تدریس می کند و هر یک از دانشجوها با بهره گیری از ابزاری که در محیط کلاس پیش بینی شده، از استاد اجازه می گیرند و نظرات یا پاسخ خود را اعلام می کنند. حتی دانشجو با استفاده از علامت های خاص می تواند از استاد درخواست کند که مباحث درسی را آرام تر و با سرعت کمتری مطرح کند.

استاد همچنین تصاویر و فایل های مرتبط یا مطالب تکمیلی را برای دانشجویان بارگزاری می کند و دانشجویان نیز کارهای کلاسی یا تحقیق و مقاله ها را از طریق ابزاری که استاد برای آنها ایجاد می کند به ایشان تحویل می دهند.

دانشجوها با صلاحدید استاد و اجازه وی می تواننند از میکروفون استفاده کنند و وارد بحث شوند. همچنین امکان چت کوتاه خصوصی دانشجوها با یکدیگر درباره مباحث درس در فضای کلاس فراهم است اما به شرطی که در تمرکز آنها اخلال ایجاد نشود.

مزیت این کلاس، حذف محدودیت های مکانی و زمانی است.  اما استاد سختگیری های خاص خود برای انجام تکالیف کلاسی همچون ترجمه، تحقیق، مقاله و کنفرانس را  دارد و حتی از منابع زبان اصلی برای ارائه دروس استفاده می کند. بنابراین باید به فکر تسلط کامل و تخصصی بر زبان انگلیسی باشیم.

مزیت دیگر کلاس های آنلاین دانشگاه تهران این است که استادان ایرانی  از هر نقطه جهان و کشور به عنوان استاد ما در یک واحد درسی مشخص انتخاب می شوند و ما در برخی دروس می توانیم از این فرصت استثنایی استفاده کنیم. حتی در آینده نزدیک برخی کلاس های آنلاین دانشگاه تهران با حضور استادان خارجی با زبان انگلیسی برگزار خواهد شد که البته گسترش و توسعه این کار نیازمند تسلط کامل دانشجویان به این زبان است. و این موضوعی است که بسیاری از ما از جمله خود من دارای ضعف های اساسی در آن هستیم.

حضور در کلاس های آنلاین دانشگاه تهران قوانین و آداب خاص خودش را دارد.  صحبت با استاد یا دانشجوها درباره قطع و وصل شدن صدا یا تصویر در فضای چت کلاس ممنوع است و این موارد فقط باید از طریق چت خصوصی به دستیار فنی استاد اعلام شود. و معمولا مشکل از سیستم ارتباطی خود دانشجوهاست چون فضای کلاسی دانشگاه تهران و امکانات آن در زمینه کلاس های آنلاین بسیار حرفه ای و منظم و پیشرفته است.

همچنین برای خروج از کلاس نباید از استاد اجازه گرفت بلکه با یک علامت خاص اعلام می شود که دانشجو از کلاس خارج خواهد شد یا اینکه چنددقیقه ای حضور ندارد. ما فقط در مواردی می توانیم از فضای چت عمومی استفاده کنیم که استاد بگوید "نظرتان چیست؟ اعلام کنید" و به جز این نباید با مطرح کردن مباحث فرعی و بی اهمیت تمرکز استاد و دانشجویان را بر هم بزنیم.

به منظور کسب اجازه از استاد برای طرح سوال به صورت شفاهی یا برای مشارکت شفاهی در مبحث درسی، از علامت مخصوص دیگری استفاده می کنیم و استاد یا دستیار فنی ایشان در فرصت مناسب یک میکروفون و ابزار جانبی دیگر برایمان تعریف می کنند تا فقط با تایید نهایی استاد بتوانیم از آن استفاده کنیم.

استاد این اختیار را دارد که تصویر آنلاینی از خودش به ما ارائه دهد و اگر صلاح بداند می تواند همین امکان را برای دانشجویان نیز فراهم کند.

دانشگاه تهران تمام نرم افزارها و ابزار لازم برای ورود به این کلاس ها را در دسترس دانشجویان خود قرار داده تا با دانلودِ آنها بتوانند در کمترین زمان و در یک بستر پیشرفته و مدرن وارد کلاس شوند. حتی دانشجویان می توانند از هر نقطه به شبکه داخلی دانشگاه تهران متصل شوند و در صورت نیاز از امکاناتی مانند اینترنت پرسرعت استفاده کنند.

در کنار این کلاس، فضاهای اختصاصی و عمومی برای تمام دانشجویان دانشگاه تهران فراهم است تا در قالب "شبکه اجتماعی " با اعضای کلاس و دانشجویان همان دانشکده یا دانشجویان ترم های بالاتر به بحث و تبادل نظر علمی درباره هر درس  بپردازند.

برگزاری کلاس‌ های دانشگاهی به شکل آنلاین و غیرحضوری، در آینده نزدیک به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل خواهد شد و قطعا روزی می‌ رسد که برخی مقاومت ‌های امروز شکسته می‌شود. من خوشحالم که جزو  اولین ها هستم.